Met dit liedje maakten Van Kooten en De Bie in 1984 volstrekt helder dat onze senior citizens op een bepaald moment plaats moeten maken voor hun kinderen. De term ‘generatiekloof’ raakte in de jaren zestig in zwang om het verschil in levensstijl en opvattingen aan te geven tussen de zogenaamde babyboomers en de calvinistische, vooroorlogse generatie.
Terwijl de babyboomgeneratie aan haar laatste tien / vijftien jaar is begonnen - en dus serieus geld gaat kosten - de ‘verloren generatie’ nog aan de macht is, de patatgeneratie (waartoe ik zelf behoor) deze macht langzaam aan het overnemen is, zijn alle ogen natuurlijk gericht op de Millennials. De wereld is - zoals iemand dat laatst tijdens de verjaardag van één van mijn goede vrienden die dit jaar 50 is geworden, zo pakkend verwoordde - totaal overspannen. De generatie van de Millennials, waarop al onze hoop voor de toekomst gevestigd was, kampt nu al met grote mentale problemen als burn-out en angststoornis. Dat stemt niet hoopvol.
In de dagen rond Pasen gaan mijn gedachten, ondanks de totaal mislukte katholieke opvoeding van mijn ouders, toch altijd een beetje op de loop met mij. Misschien was dat wel omdat ik met mijn dertienjarige zoon op Goede Vrijdag naar de Matthäus-Passion van Bach ben geweest in De Doelen in Rotterdam, even stilstond bij de veroordeling van Jezus en wat er sindsdien gebeurd is. Eén van mijn gedachten daar - om even een kleine zijsprong te maken - was, wat we toch met al die concertzalen gaan doen als die babyboomers straks dood zijn. Om me heen kijkend zag ik dat deze generatie de concertzaal voor zo’n negentig procent bevolkte.
Op stille zaterdag zat ik even aan tafel bij die andere goede vriend die net 50 was geworden, met mijn zoon en zijn gezin. Het thema was de betekenis van Pasen en daarop voortbordurend…het geloof. In eerste instantie schrok ik er wel van hoe weinig kinderen geleerd wordt over geschiedenis. Of je nu wél of helemaal niet gelovig bent…het is een deel van onze geschiedenis dat kinderen gewoon geleerd dient te worden. Ooit ontving ik een encyclopedie over de wereldgodsdiensten, als kroonboek, omdat ik was vergeten mijn periodieke bestelling te doen bij de ECI boekenclub, waarvan ik toen - in het 'préplaystation tijdperk' - lid was. Ik weet nog dat mijn eerste gedachte was om het ding terug te sturen. Toen ik erin ging lezen, werd ik direct gegrepen en nog altijd staat ie in mijn boekenkast. Niet dat ik zo gelovig ben, maar wel geïnteresseerd in 'de mensheid' en dus ook geïnteresseerd in hoe religie en vooral de kerk de mensheid zo heeft kunnen beïnvloeden….iedere generatie op haar eigen manier.
Zoals ik al schreef, ligt de macht in onze samenleving nu bij, wat men noemt, ‘de verloren generatie’. De generatie die op de arbeidsmarkt kwam tijdens de oliecrisis tot het begin van de jaren tachtig. Deze crisis betekende voor velen geen werk, maar meteen de uitkering in. Daardoor maakten zij niet echt een goede start op de arbeidsmarkt en moesten opboksen tegen de ‘boomers’ boven zich. Je kunt je inmiddels de vraag stellen hoe ‘verloren’ deze generatie thans is, met de overwaarde op hun onroerend goed (gekocht in ‘de goede tijd’), hun goed betaalde banen en hun rijkgevulde pensioenpot. Voor mijn generatie, de generatie X, ook wel ‘Nix’ genoemd, is er inderdaad bijna niks over…moeten we door werken tot onze eerste prostaatproblemen en hopen dat we niet te maken krijgen met de zoveelste financiële crisis. Voorlopig woedt er een oorlog en merken we dat dagelijks in onze portemonnee.
Nu mijn generatie de macht aan het overnemen is, zitten we niet alleen met een geldverslindende en vooral zeer vertragende managementlaag, die zich als een soort gezwel door onze hele samenleving heeft uitgezaaid, maar kampen we nu vooral met een chronisch personeelstekort. De wooncrisis heeft zijn hoogtepunt, of liever, zijn dieptepunt bereikt, het onderwijs ligt er nogal belabberd bij, de zorg is onbetaalbaar geworden, we betalen rente over onze centen, de kwaliteit van de jeugdzorg stemt niet vrolijk, onze boodschappen worden steeds duurder, om over de gas- en de benzineprijs nog maar te zwijgen. Zorgelijk is ook de totaal doorgeslagen politieke correctheid die maakt dat we al onze woorden moeten wegen, die onze kerststol heeft omgedoopt tot feeststol en een genderneutraal kaartspel heeft opgeleverd. Ondertussen zitten we nog altijd opgezadeld met Eénoog Rutte, die stiekem wel twee ogen heeft….maar ja, niemand die het ziet. ‘Wij’ gaan het dus ook niet oplossen.
Op tweede paasdag had ik zo'n Millennial aan de telefoon, omdat ik met één van onze bewoners naar de Eerste Hulp wilde gaan. Surfend op het net had ik namelijk ontdekt dat je eerst moet bellen. De Eerste Hulp bestaat overigens helemaal niet meer. Dat heet tegenwoordig Spoedeisende Hulp. Dit stelde mij alweer voor een dilemma dat ik eerder nooit had gehad: wat is nu wél en wat is nu níet ‘spoedeisend’? Naast de spoedeisende hulp heb je dan nog de huisartsenpost. Op tweede paasdag is de gewone huisarts natuurlijk gewoon zijn paaseieren aan het zoeken, paashaasje over aan het spelen met zijn assistente of gewoon aan het golfen.
Na een ingewikkeld bandje met een nog ingewikkelder keuzemenu in zes talen - lang leve multiculti - en twaalf wachtenden voor me, kreeg ik dan daadwerkelijk 'live' contact met een mens…een millennial. Een afspraak maken voor een meisje van zeven die haar voet had verzwikt op de trampoline, pijn had en nauwelijks op haar voet kon staan, leek mij niet een al te moeilijke. Maar nee, meneertje…wij hebben ons protocol. Later begreep ik van mijn artsenbroer, dat dit een triagist heet en dat dit ook een daadwerkelijk vak is, waar ook een heuse studie voor bestaat. Dat een assistente vraagt of het patiëntje Covid-achtige klachten heeft, dat kon ik nog begrijpen. De volgende vraag, over van hoe hoog ze was gevallen…trampoline hè…vond ik interessant. Misschien een leuke vraag voor de volgende editie van 30 Seconds: 5 cm, 50 cm, of 50 meter?
Ik probeerde nog op mijn allerduidelijkst uit te leggen dat het op dit moment misschien even niet zo heel relevant is of ze een glutenallergie heeft of lactose intolerant is…maar dat er vooral even een arts naar haar voetje moest kijken. Mijn toon beviel haar niet. Ik hoorde de op komst zijnde burn-out al in haar stem weerklinken en ik moest, in haar ogen, de dingen niet zo ingewikkeld maken en gewoon antwoord geven op de vragen. Dit zijn namelijk gewoon de regels!!
Voor wie mij een beetje kent, weet dat het vervolg van dit gesprek beter niet opgeschreven kan worden. De millennial hing gefrustreerd op en ik ben mijn honden gaan kalmeren. Ik besloot niet meer terug te bellen en ben gewoon met moeder en meisje in de auto gestapt naar, wat dan vroeger de Eerste Hulp heette. Ik was binnen een uur, keurig en zonder problemen geholpen, weer terug. Een gelukkige moeder, een meisje met een drukverbandje en voor mij….veel stof tot schrijven. Van de millennials moeten we het dus ook niet hebben. Die hechten teveel aan het kleuren binnen de lijntjes, hun computer protocolletjes en vinden alles dat niet in ‘het systeem’ past een beetje eng. Misschien dat er nog ergens een man met knot rondloopt die hierover nog eens een zelfhulpboek kan schrijven.
Dan is er nog eigenlijk maar één generatie over die deze wereld moet redden: De generatie Z!!
Generatie Z, de generatie van mijn eigen zoon, vindt stabiliteit belangrijk, is ondernemend, ademt technologie, vindt persoonlijk contact belangrijk, is competitief, staat open voor verandering, vindt diversiteit vanzelfsprekend en geeft de voorkeur aan onafhankelijkheid. De vertegenwoordigers van deze generatie zitten allemaal nog op school…wat op zichzelf alweer zorgelijk is…maar als ik denk aan mijn eigen zoon, dan komt het allemaal wel weer goed!